Doorslaggevender nog dan de afkoop van de Scheldetol is de aanleg van de ‘ijzeren Rijn’, een treinverbinding tussen de Antwerpse haven via Mechelen, Leuven, Tienen, Luik naar Aken en Keulen. De nog jonge Belgische overheid had reeds in 1832 het plan geopperd (volgens de legende zelfs terug te voeren op een mondelinge toezegging tijdens het bombardement door de Nederlandse generaal Chassé) vanaf 1834 werd er systematisch aan gewerkt. De plechtige opening vond plaats in oktober 1843. De trein kon vanaf de ‘Rijnkaai’ (waar nu museum Red Star Line verrijst) via een bres in de omwalling (nabij de Rode Poort) de goederen die gestockeerd waren in het ‘Rijn-entrepot’ linia recta tot in het Ruhrgebied brengen.
Een goederenstation verrees op de (gedempte) Ankerrui en op de Oudeleeuwenrui. Noord-Frankrijk kon bereikt worden via Brussel (1842) en enkele jaren later vertrok er ook een spoorverbinding vanaf St. Anneken richting Gent. De exploitatie van het spoorwegnet gebeurde deels publiek (overheid), deels particulier (ir. Edouard Prisse (later baron), railroadtycoon van de spoorwegen van het land van Waas).
Hieronder twee plattegronden:
- een stadsplattegrond, midden 19e eeuw van de haven van Antwerpen, met daarop eveneens de spoorlijn (zowel de rijkaai, als naar de andere stapelplaatsen (entrepots), inclusief de nouvel entrepot die pas eind vorige eeuw werd afgebroken. (ook vergrootbaar door te klikken)
- een landkaart van NL en België waarop de spoorlijn goed te zien is en ook met naam en toenaam op wordt aangeduid (klik op de afbeelding voor een grotere versie).
